Prorail.nl: ProRail stopt met lozen van PFAS afvoerwater
ProRail loost sinds eind november geen afvoerwater meer uit spoortunnels voor goederenvervoer op de Betuweroute. Dit is een gevolg van metingen die in opdracht van ProRail zijn uitgevoerd. De uitslagen ervan tonen aan dat het afvoerwater in die tunnels verhoogde concentraties PFAS bevat. Door het afsluiten van het afvoersysteem voorkomt ProRail dat dit water terechtkomt in het oppervlaktewater.
Gestopt met lozen
In het voorjaar van 2024 deed ProRail in het kader van een vergunningsaanvraag onderzoek naar de samenstelling van het afvoerwater van de Botlektunnel en de Overkapping Barendrecht. Omdat daar verhoogde PFAS-concentraties werden aangetroffen, is daar direct gestopt met lozen. Het afvoerwater van de Botlektunnel en overkapping Barendrecht wordt sindsdien naar een verwerkingsbedrijf gebracht per vrachtwagen. ProRail heeft vervolgonderzoek laten doen naar de andere vier spoortunnels voor goederenvervoer op de route. Eind oktober bleek ook daar PFAS in het afvoerwater aanwezig te zijn en is ook daar vervolgens opdracht gegeven om het afvoersysteem af te sluiten.
ProRail heeft de betrokken waterkwaliteitsbeheerders (waterschappen en Rijkswaterstaat) geïnformeerd over de resultaten van ons onderzoek en het afsluiten van de afvoer. Met hen zijn we in overleg over oplossingen, zoals het lozen van gezuiverd water of het afvoeren van afvoerwater naar een gespecialiseerde afvalverwerker. Voorlopig vangt ProRail het afvoerwater op in kelders bij de tunnels. De getroffen maatregelen hebben geen effect op brandblussystemen in de tunnels en veroorzaken geen verstoringen in het goederentreinverkeer.
Oorzaak verontreiniging
De PFAS-vervuiling komt door de verplichting om schuimvormend blusmiddel te gebruiken in het bluswater in de sprinklerinstallaties. Dit middel kan vrijkomen als het blussysteem aan gaat bij gedetecteerde te hoge temperaturen en bij testen. Hoewel het bluswater na gebruik gescheiden wordt afgevoerd en de tunnels worden gereinigd, blijkt nu dat schuim-residu zich hecht aan het ballastbed en de betonconstructie van de tunnels. Wanneer regen- of lekwater door deze constructies stroomt, komt PFAS-houdend schuim-residu los. Dit wordt door het afvoerwater opgenomen. Gelukkig is er nooit een brand geweest in de tunnels, wel is het systeem geactiveerd voor testen en soms door een te hoge temperatuur in de tunnel.
Maatregelen en toekomst
Het afvoerwater uit de tunnels wordt voorlopig opgeslagen en gesprekken met de waterkwaliteitsbeheerders richten zich op tijdelijke en structurele oplossingen. Op de korte termijn kunnen we water opvangen en afvoeren naar verwerkingsbedrijven, zoals bij de Botlektunnel gebeurt. Ook kunnen we het opgevangen water ter plekke zuiveren zodat de PFAS-concentratie afneemt en lozen mogelijk kan worden toegestaan door de gemeenten en/of de waterkwaliteitsbeheerders. Met hen zijn we in gesprek over de beste oplossing per locatie. Op de lange termijn werken we toe naar PFAS-vrije brandbestrijding.
ProRail onderzoekt welke mogelijke voorzorgsmaatregelen nodig zijn om veilig te blijven werken in de tunnels. De resultaten hiervan worden in de week van 9 december verwacht.
Bron: Prorail.nl